قهوه یکی از پرمصرفترین نوشیدنیها در سراسر جهان است و علاوه بر طعم محبوبش، فواید متعددی برای سلامتی دارد که این فواید به ترکیبات مختلف موجود در قهوه مرتبط هستند. در ادامه، برخی از مهمترین فواید قهوه را مرور میکنیم:
افزایش سطح انرژی و بهبود تمرکز:
قهوه حاوی کافئین است، که یک محرک شناخته شده برای سیستم مرکزی عصبی است و میتواند به افزایش هوشیاری و بهبود تمرکز کمک کند.
قهوه به دلیل دارا بودن کافئین، عملکردی محرک بر روی سیستم مرکزی عصبی انسان دارد. کافئین به طور موقت میتواند باعث افزایش هوشیاری و بهبود تمرکز شود. این اتفاق میافتد زیرا کافئین بطور مستقیم بر روی گیرندههای آدنوزین در مغز تأثیر میگذارد. آدنوزین یک ماده شیمیایی است که در طول روز در مغز تولید میشود و به ما کمک میکند که احساس خستگی کنیم. کافئین با بلوکه کردن این گیرندهها، جلوی تأثیر راحتکننده و خوابآلودگی آدنوزین را میگیرد. به این ترتیب، بدن بجای احساس خستگی، احساس هوشیاری و انرژی بیشتر میکند. همچنین، کافئین باعث تحریک آزاد شدن نوروترانسمیترهایی مانند دوپامین و نوراپینفرین میشود که این فرایند نیز میتواند تمرکز و هوشیاری را بیشتر کند.
کمک به سوخت و ساز بدن:
کافئین موجود در قهوه به عنوان یک محرک عمل میکند که میتواند متابولیسم پایه یا متابولیسم سریعتر را برای مدت کوتاهی بعد از مصرف افزایش دهد. این افزایش در متابولیسم به معنی آن است که بدن کالریهای بیشتری را حتی در حالت استراحت میسوزاند. کافئین همچنین میتواند فرآیند لیپولیز را تحریک کند، که در آن چربیهای ذخیره شده در بدن به اسیدهای چرب آزاد تجزیه میشوند و به عنوان انرژی مورد استفاده قرار میگیرند. این فعالیتهای متابولیکی افزایش یافته میتواند به کاهش وزن و چربی بدن کمک کند، به ویژه وقتی با رژیم غذایی مناسب و فعالیت بدنی همراه شود. علاوه بر کافئین، قهوه حاوی دیگر ترکیباتی است که ممکن است به سوخت و ساز بدن کمک کنند، از جمله اسیدهای کلروژنیک که ممکن است نقشی در کاهش جذب گلوکز داشته باشند.
کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع 2 و انواع بیماریهای کبدی:
مصرف قهوه با خصوصیاتی که از لحاظ بیوشیمیایی دارد، میتواند به کاهش خطر ابتلا به برخی بیماریها، از جمله بیماریهای کبدی و دیابت نوع 2 کمک کند. تحقیقات نشان دادهاند که قهوه حاوی ترکیباتی از جمله آنتی اکسیدانها، که میتوانند محافظتی در برابر التهاب و آسیبهای سلولی ارائه دهند، میباشد. این مکانیزم میتواند به حفظ سلامت کبد کمک کرده و خطر بیماریهای مزمن کبدی مانند کبد چرب غیر الکلی و سیروز را کاهش دهد.
اما برای دیابت نوع 2، قهوه ممکن است اثرات متفاوتی داشته باشد. اسیدهای کلروژنیک موجود در قهوه ممکن است به مدیریت سطوح قند خون کمک کنند، از طریق کاهش جذب گلوکز در دستگاه گوارش و افزایش حساسیت به انسولین. این میتواند به کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع 2 کمک کند. همچنین، اثر تحریکآمیز کافئین موجود در قهوه ممکن است به بهبود عملکرد عضلانی و کاهش خستگی کمک کند، که میتواند به تحریک فعالیت بدنی منظم و در نتیجه به کنترل وزن و پیشگیری از دیابت کمک کند.
با این حال، ارتباط مستقیم بین قهوه و کاهش خطر دیابت نوع 2 و بیماریهای کبدی هنوز نیاز به مطالعات بیشتر دارد تا عوامل دخیل در این ارتباط به خوبی درک شوند. همچنین، این مزایا به نوع قهوه و طرز تهیه آن نیز بستگی دارد؛ به عنوان مثال، قهوهای که با قند و خامههای پرچرب مصرف میشود، میتواند تأثیرات منفی بر سلامت داشته باشد و بنابراین از فواید بیوشیمیایی قهوه میکاهد.
بهبود عملکرد ورزشی:
قهوه میتواند به بهبود عملکرد ورزشی کمک کند، اساساً به دلیل وجود کافئین در آن، که یکی از مؤثرترین محرکهای طبیعی است. کافئین عملکرد ورزشی را از چند جنبه بهبود میبخشد؛ اول از همه، این ترکیب با تحریک سیستم عصبی مرکزی، منجر به کاهش احساس خستگی و افزایش سطح هوشیاری میشود. از آنجا که کافئین همچنین میتواند آستانه درد را بالا ببرد، ورزشکاران ممکن است در طول تمرینات سنگین قادر به فشار دادن بیشتر به بدن خود بدون احساس خستگی یا درد شوند.
در کنار این تأثیرات، کافئین به تحریک آزادسازی اسیدهای چرب از بافت چربی کمک میکند، که این اسیدهای چرب آزاد شده میتوانند به عنوان منابع انرژی استفاده شوند. این فرایند به بدن اجازه میدهد تا برای تولید انرژی به جای ذخایر گلیکوژن به چربیها تکیه کند، که میتواند در طول تمرینات ورزشی طولانیمدت،ر مفید باشد.
علاوه بر این، کافئین میتواند سطح ادرنالین در خون را افزایش دهد، که این میتواند منجر به افزایش قدرت و سرعت برای مدتی کوتاه شود. همچنین تحقیقات نشان دادهاند که کافئین میتواند توانایی بدن در انجام تمرینات هوازی و بیهوازی را بهبود بخشد.
با این حال، مانند هر ماده تحریکآمیز دیگری، بدن ممکن است به مرور به اثرات کافئین عادت کند و به همین دلیل برخی اندرزگاهها توصیه میکنند کافئین باید به صورت چرخشی و با دقت استفاده شود تا جلوی این تحمل افزایشی گرفته شود. همچنین، توصیه میشود قهوه با معده خالی مصرف نشود و باید از نوشیدن قهوه به مقدار زیاد، خصوصاً در افرادی که به کافئین حساسیت دارند، پرهیز شود.
مقابله با افسردگی:
قهوه به دلیل داشتن کافئین به عنوان یک محرک روانی میتواند تأثیر مثبت بر خلق و خوی و به طور بالقوه میتواند به مقابله با افسردگی کمک کند. کافئین از راههای مختلفی ممکن است در این زمینه موثر باشد. نخست، کافئین با افزایش تحریک پذیری سیستم عصبی مرکزی، میتواند به افزایش تولید و رها سازی نوروترانسمیترهایی چون دوپامین و سروتونین کمک کند که هر دو به عنوان مواد شیمیایی مرتبط با احساس خوشی و رضایت شناخته شدهاند. از این رو، مصرف قهوه ممکن است به طور موقت احساس شادابی و انرژی ایجاد کند و نوعی حس بهبود خلق و خو را به همراه داشته باشد.
در تحقیقاتی که روی افراد بزرگسال انجام شده، مشاهده شده است که مصرف قهوه با کاهش خطر ابتلا به افسردگی و حتی ایدهی خودکشی نیز مرتبط است. روشن نیست که آیا این اثرات به دلیل مکانیزمهای بیوشیمیایی کافئین است یا این که مصرف قهوه به تقویت نوعی روتین و احساس نظم و ارتباط اجتماعی کمک میکند که هر دو میتوانند بر بهبود خلق و خو تاثیر بگذارند.
با این حال، اگرچه مصرف منظم قهوه ممکن است خطر افسردگی را کاهش دهد، مهم است که توجه داشته باشیم مصرف قهوه نباید جایگزین درمانهای تأیید شده پزشکی شود. اغلب، افسردگی نیاز به مداخله پزشکی یا روانشناختی دارد و نباید تنها با مصرف قهوه یا سایر محصولات حاوی کافئین به تنهایی مورد توجه قرار گیرد. همچنین در برخی افراد، کافئین میتواند باعث افزایش اضطراب، کاهش کیفیت خواب و حتی افزایش علائم افسردگی شود. بنابراین، مصرف قهوه باید با تحمل فرد و در چارچوب یک برنامه کلی سلامتی صورت گیرد.
حفاظت از سلامت قلب:
در حالی که مصرف بیش از حد قهوه ممکن است فشار خون را افزایش دهد، مصرف متعادل آن میتواند با کاهش خطر سکته قلبی و فیبریلاسیون دهلیزی همراه باشد.
نتیجه گیری:
با وجود این فواید، لازم به ذکر است که مصرف بیش از حد قهوه هم میتواند اثرات منفی داشته باشد، مثل اضطراب، مشکلات خواب و افزایش فشار خون. همچنین مصرف قهوه برای افراد خاصی مثل زنان باردار یا افراد مبتلا به برخی شرایط پزشکی، میتواند محدودیتهایی داشته باشد. بهتر است برای مصرف متعادل و سالم قهوه با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید.
در صورت تمایل به خرید قهوه درجه یک و تازه برشته شده، می توانید از روستری اریدو بهترین قهوه درجه یک را خریداری بکنید.